Fontaine / Obsopoeus Obsopoeus: Über die Kunst des genussvollen Trinkens

Alte Weisheiten zur Kultur des gepflegten Rausches
1. Auflage 2021
ISBN: 978-3-96092-724-2
Verlag: FinanzBuch Verlag
Format: EPUB
Kopierschutz: 6 - ePub Watermark

E-Book, Deutsch, 416 Seiten

Gibt es eine Kunst des Alkoholgenusses, kann Trinken eine Tugend sein? Ja, so dachte der Renaissance-Dichter Obsopoeus (ca. 1498-1539), wenn es in Maßen und unter Wahrung bestimmter Regeln geschieht. Also Mäßigung - nicht Enthaltsamkeit! In seinem berühmtesten Werk De arte bibendi libri tres (Über die Kunst des genussvollen Trinkens) beschreibt er, wie man statt ungezügelter Saufgelage in den Genuss eines gepflegten Rausches kommen kann - mit speziellen Tipps zu den besten Trinksprüchen und Trinkspielen sowie zum Umgang mit Trinkgefährten. Michael Fontaine hat Obsopoeus' geistreiche Abhandlung zum ersten Mal übersetzt und sie dem Leser damit für unsere heutige Zeit zugänglich gemacht. Inklusive des lateinischen Originaltextes in einer zweisprachigen Ausgabe

Michael Fontaine ist Professor für klassische Philologie an der Cornell University und Experte für lateinische Literatur und Kultur, von der römischen und griechischen Klassik bis zur Renaissance. Vincentius Obsopoeus (bürgerlicher Name Vinzenz Heidecker) war ein Humanist, Dichter und Übersetzer in der Zeit der Reformation. Sein berühmtestes Werk, De arte bibendi libri tres (Die Kunst des genussvollen Trinkens), wurde 1536 geschrieben und veröffentlicht. Er starb 1539.

Autoren/Hrsg.

Fontaine, Michael

Obsopoeus, Vincentius

Weitere Mitwirkende

Hölsken, Nicole

Leseproben

LIBER I

Si quis in hac artem non noverit urbe bibendi,

me legat, et lecta doctior arte bibat.

Arte laboriferi tolluntur in astra colossi;

arte per undisonas navita currit aquas.

Gnosius audaci quoque Daedalus arte volavit;        [5]

nullus erit qui non vincitur arte labor:

dulcia symposiis ne vina bibamus inepti,

et Bromius nobis arte colendus erit.

Qui nisi praecipua, sicut decet, arte colatur,

iratum cultor sentiet esse deum.        [10]

Sicut enim est placidus, sic intractabilis idem,

cum spreto indigne numine cultus erit.

Si bibis indocte, sunt noxia vina bibenti;

sunt bona, si docte dulcia vina bibis.

Quam sectere, igitur, certa est opus arte

bibendi;        [15]

qui cupis hanc, nostro disce magisterio.

Usus opus movet hoc; vati parete perito;

non fluit hic vana falsus ab arte labor.

Hanc multo bibulae partam sudore palestrae

artem non fictam trado, iuventa, tibi.        [20]

Bacche, pater vatum, dulcissime, Bacche, deorum,

tu mea nectareo corda liquore move.

Non ego compostis hedera lauroque coronis

cingere divinum quaero poeta caput.

Talia grandiloqui sumant sibi praemia vates        [25]

qui fera sublimi carmine bella sonant.

Pampineis potius cingas mea tempora sertis;

nam Bacchi vatem bacchica serta decent.

Fac felix plenis spumet vindemia labris,

impleat ut magnum quaelibet uva cadum.        [30]

Proveniant largo genialia gaudia fructu,

horreat ut messes vinitor ipse suas.

Non mage Pieriis crescent mea pectora flammis

quam mihi scribenti si nova musta dabis.

Non ego Castalias nunc postulo fervidus undas;        [35]

non sitio Aonias ambitiosus aquas.

Saepe Helicon vati facundas largiter undas

e gelidis fudit fontibus Hesiodo.

At nobis fundas, divûm sapidissime, de plus

Francica securo fonte Falerna, pater.        [40]

A te unum calicem malo potare Lyaee,

milia quam fontis pocula Pegasei.

Quare vitifluo mea prolue guttura rore,

si tua vis tolli carmine sacra novo.

Haud mihi mens ardet lurconum scribere

turbae,        [45]

nocte dieque tuas quae male perdit opes.

Symposium licitum concessaque vina canemus;

non erit in nostro carmine lurco bibax,

non turpis comedo, non ebrietate frequenti

infames, penitus gens odiosa tibi.        [50]

Qui neque sunt factis neque fronte vel ore pudici,

omnem qui superant sorbitione modum.

Quîs nihil est pensi, quîs spernitur omnis honestas,

hos ego submoveo prorsus ab arte mea.

Quos bene non homines, sed foedos iudico

porcos,        [55]

et si quid porcis foedius esse potest.

His mea plectra sonant ratio quos tangit honesti,

Et quos ducit honos, et bona fama movet,

cum quibus audebunt matres potare pudicae,

castaque non laesa virgo pudicitia.        [60]

Et ne longa brevem vincant exorsa libellum,

hinc meus a primo carcere currat equus.

Principio, triplici bibimus ratione modoque:

scilicet aut nostrae pocula sola domi,

aut aliquos nobis sorbenda ad vina sodales        [65]

iungimus, egressi quolibet ante foras,

sive frequentantes convivia publica laeti

cum populo bibimus conveniente merum.

Saepe a cognatis, a saepe vocamur amicis,

ad sua nos sponsus gaudia saepe vocat.        [70]

His ut inoffense mensis data vina bibamus,

haec tria materies carminis huius erit.

***

lam quicumque cupis vino genialiter uti,

et vis iucunde vivere, vive domi.

Fertur amica domus, fertur domus optima;

nusquam        [75]

vivere commodius liberiusque potes,

praecipue tibi si fuerit dilecta iugali

legitime coniunx associata toro,

quae sit feminei specimenque decusque pudoris,

et studiosa domus, et studiosa viri,        [80]

lascivo non ore procax, non rustica dura

fronte, nec agresti torva supercilio,

quae neque sit saevis iurgatrix aspera dictis,

placare iratum sed bene docta virum,

quam castam decoret moderatae gratia formae        [85]

spernentem externi turpia furta tori,

sit non gnara doli, sit pravae nescia fraudis,

sit mulier simplex, absque stupore tamen.

Hac praesente, domi leni fer sacra Lyaeo;

haec erit una satis dulce sodalicium.        [90]

Quos potes uxori fidae praeferre sodales?

Quos illi fratres praeposuisse velis?

Fidior est sociis, est fratre fidelior uxor,

et matris vincit candida nupta fidem.

Rara fides sociis; semper fidissima coniunx,        [95]

cuius in audebis fundere quaeque sinum.

Sollicitis tecum consumitur anxia curis,

sustinet haec totam sedulitate domum.

Ilia tibi paribus curis respondet, et aequat

ilia tui flammas cordis amore pari.        [100]

Haec studiosa tibi servit dominoque viroque;

te colit atque fovet pectore, mente, sinu.

Exhilarat tristem, pressum levat illa dolore;

semper in aequali parte laboris adest.

Delectat casto Veneris te munere; crebro        [105]

prole nova laetum te facit esse patrem.

Cuncta domi audebis; dominaris in aedibus ipse.

Tecum, quem possis laedere, nemo bibit.

Sola meri tecum fruitur dulcedine coniunx,

quae nunc assuevit moribus apta tuis.        [110]

Gnara tuae vitaeque tui iam gnara ferendi,

dictorum patiens et bene docta tuûm.

Obsequio maiore tibi devincis amorem

coniugis; haec tecum si data vina bibit,

plusque voluptatis cyatho decerpis ab uno        [115]

quam si persiccas dolia plena foris.

Non ita se vilem tibi sentiet esse marito

caram, sed cordi funditus esse tuo,

nec molli solum te vita rebitur uti,

sola domi vacuos dum sitit ante focos.        [120]

Ex animo gaudere potes, ridere solutus,

et quae bucca feret, dicere cuncta licet.

Sic non pauca domi potans vitabis acerba

quae tibi potanti sunt subeunda foris:

occultos morsus, iocularia dicta, salesque        [125]

obliquos, linguae scommata multa malae,

et derisoris sannas, nasum, atque cachinnos,

scurrilique leves garrulitate iocos,

insuper indecores turpi certamine rixas,

quae surgunt causa saepe movente levi.        [130]

Die, age: te quotiens ad vina aliena profectum

paenituit propriam deseruisse domum,

vel cum rixantes linguis es passus amaris,

aut alia ingenuo non bene digna viro?

His peiora domus prohibet tranquilla,

bibentem        [135]

quae foris assiduo turbine saepe petunt.

Venari nemo tua dicta studebit iniquis

auribus, ut cupidis efferat illa foras,

saepe quod externe fit, ubi temere excidit ore

prodita per iugulum vox reditura suum.        [140]

***

Quam dent tuta tibi iucundaque vina Penates,

carmine perstrinxit iam mea Musa brevi.

Sed quis cuncta domus comprendere commoda

possit?

In qua pax et amor regnat, et alta quies.

In qua tranquillae floret concordia vitae,        [145]

atque maritalis copula sancta, fides.

Qua melior poterit nec tutior esse receptus,

quem tumidis ventis rara procella movet.

Cui nunc arrident soli sua tecta bibenti,

illi, quam doceo, nil opus arte mea est.        [150]

Illi ego non statui formam normamque bibendi

condere, cui fas est vivere more suo.

Illius haud nostras veniunt sub pocula leges,

sed bibat arbitrio, cum...

Über Autor(innen)

Michael Fontaine ist Professor für klassische Philologie an der Cornell University und Experte für lateinische Literatur und Kultur, von der römischen und griechischen Klassik bis zur Renaissance.

Vincentius Obsopoeus (bürgerlicher Name Vinzenz Heidecker) war ein Humanist, Dichter und Übersetzer in der Zeit der Reformation. Sein berühmtestes Werk, De arte bibendi libri tres (Die Kunst des genussvollen Trinkens), wurde 1536 geschrieben und veröffentlicht. Er starb 1539.