Couttenier / Standaert / Van Nieuwenhuyse Eurocentrisch denken voorbij

Interculturele perspectieven in geschiedenisonderwijs
Erscheinungsjahr 2018
ISBN: 978-94-6166-264-4
Verlag: Leuven University Press
Format: PDF
Kopierschutz: Adobe DRM (»Systemvoraussetzungen)

E-Book, Dutch, Flemish, 114 Seiten

Didactische gids voor een brede blik in geschiedenisonderwijs
In het geschiedenisonderwijs in Vlaanderen wordt nog al te vaak een eurocentrisch perspectief gehanteerd. Dit eurocentrisch denken stelt voorop dat de belangrijkste ontwikkelingen in de wereldgeschiedenis te vinden zijn in de evolutie van de Europese en Westerse wereld, en gebruikt het Westen als maatstaf om andere beschavingen te beoordelen. De eurocentrische blik is het resultaat van de polariserende wig die vanaf het begin van de Europese koloniale expansie werd gedreven tussen the West and the rest. Een eurocentrisch denkkader is uiterst problematisch. Het belemmert een genuanceerde historiografische blik om vanuit verschillende perspectieven historisch te denken. Daarnaast dreigt ook de onwetendheid over andere culturen de vorming van een superioriteitsgevoel over de eigen geschiedenis te bevorderen. Dit derde volume in de reeks Historisch denken presenteert inhoudelijk-didactische alternatieven en toont hoe eurocentrisme kan worden overstegen. Case studies over Chinees-Westerse en Belgisch-Congolese geschiedenis maken dit concreet.

Eurocentrisch denken voorbij is een aanrader voor geschiedenisleerkrachten en historici en al wie geïnteresseerd is in de relatie tussen Westerse en niet-Westerse geschiedenis en in denken over cultuur en cultuurverschillen.

Autoren/Hrsg.

Couttenier, Maarten

Standaert, Nicolas

Van Nieuwenhuyse, Karel

Fachgebiete

• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtswissenschaft Allgemein Geschichtspolitik, Erinnerungskultur
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtliche Themen Postkoloniale Geschichte, Nationale Befreiung und Unabhängigkeit
• Sozialwissenschaften Ethnologie | Volkskunde Volkskunde Minderheiten, Interkulturelle & Multikulturelle Fragen
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtswissenschaft Allgemein Geschichtswissenschaft: Theorie und Methoden
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtliche Themen Kolonialgeschichte, Geschichte des Imperialismus
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtswissenschaft Allgemein Geschichtsphilosophie, Philosophie der Geschichte

Inhaltsverzeichnis

InleidingInterculturele perspectieven in geschiedenisonderwijs

Hoofdstuk 1Eurocentrisme in geschiedenisonderwijs voorbij: multiperspectiviteit als middel tot intercultureel historisch denken Inleiding: van een nationaal georiënteerd naar een eurocentrisch geschiedenisonderwijs – beknopt historisch perspectief (19de-20ste eeuw) 1.1 Geschiedenisonderwijs in Vlaanderen vandaag (2018) 1.1.1 De Vlaamse eindtermen geschiedenis 1.1.2 Vlaamse leerboeken geschiedenis 1.1.3 Leerlingen en hun kijk op het verleden 1.1.4 Leerkrachten geschiedenis en hun omgang met het verleden 1.2 Het viervoudige problematische karakter van eurocentrisme in het Vlaamse geschiedenisonderwijs 1.2.1 Eurocentrisme in het licht van de academische discipline geschiedenis 1.2.2 Eurocentrisme als hinderpaal voor historisch-kritisch en ironisch denken 1.2.3 Eurocentrisme en de constructie van sociale identiteiten 1.2.4 Eurocentrisme en interculturele dialoog in een multiculturele klasgroep 1.3 Multiperspectiviteit als middel om eurocentrisme te doorbreken 1.3.1 Algemene strategieën voor het binnenbrengen van inhoudelijke multiperspectiviteit 1.3.2 Migratiegeschiedenis en multiperspectiviteit 1.3.3 Het interactie- en communicatiemodel als alternatief voor het viervoudige problematisch karakter van eurocentrisme Tot besluit: aandacht voor de moeilijkheidsgraad van de toepassing van het interactie- en communicatiemodel Bibliografie

Hoofdstuk 2Begrafenissen tussen culturen: de verweving van rituelen Inleiding 51 2.1 Enkele kenmerken van de Chinees-Europese contacten in de 17de eeuw 2.1.1. Een beperkt aantal betrokken personen

2.1.2 Gelijkheid in termen van vormen van culturele reproductie 2.1.3 De Chinese partner bezet de dominante positie 2.1.4 De culturele imperatief 2.2 Rituelen 2.2.1 Elementaire structuur van begrafenisrituelen in China 2.2.2 Begrafenisrituelen in Europa 2.3 Interactie tussen Chinese en Europese begrafenisrituelen 2.3.1 Geleidelijke aanpassing in de beginperiode 2.3.2 Draaiboek voor begrafenissen na honderd jaar 2.3.3 Een gemeenschap die aansluit bij de familie 2.4 De metafoor van het weven 2.4.1 De rituele ruimte als bron van culturele creativiteit 2.4.2 Een gemeenschap met verweven rituelen

Hoofdstuk 3Afrikaanse geschiedenis en kolonisatie vanuit een contrapuntischperspectief: de confrontatie en samenwerking tussen Yekeen de Congo Vrijstaat 3.1 Stereotypen en hun persistentie 3.2 Yeke, Sanga en de Congo Vrijstaat 3.3 Bodson vs. Msiri 3.4 ‘De voorpost van de terreur’ 3.5 Mukanda Bantu en Afrikaanse realiteit 3.6 Koloniaal geweld: genocide of niet? Bibliografie

Didactische verwerking Europese migratiegeschiedenis in de 19de en de 20ste eeuw: breedbeeld & topic Belgisch-Congolese (pre- en post-)koloniale geschiedenis vanuit een intercultureel perspectief

Über Autor(innen)

Couttenier, Maarten
Maarten Couttenier is historicus en antropoloog, actief binnen het departement menswetenschappen van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, sectie Geschiedenis en Politiek.

Van Nieuwenhuyse, Karel
Karel Van Nieuwenhuyse is als hoogleraar verbonden aan de Onderzoekseenheid geschiedenis KU Leuven, en verantwoordelijk voor de vakdidactiek en geschiedenis en PAV van educatieve master in de cultuurwetenschappen.

Standaert, Nicolas
Nicolas Standaert is sinoloog aan de KU Leuven. Zijn onderzoeksdomein omvat de culturele uitwisseling tussen China en Europa in de 17de en 18de eeuw.